สารบัญ
Toggleคุณหมอสูติฯ ขอแนะนำ! ออกกำลังกายคนท้องให้ปลอดภัย
การตั้งครรภ์คือช่วงเวลาที่สำคัญที่คุณแม่ควรดูแลสุขภาพตัวเองให้แข็งแรงอยู่เสมอ และการออกกำลังกายเป็นอีกหนึ่งในวิธีที่จะช่วยให้ร่างกายและจิตใจของคุณแม่สดชื่น แจ่มใส และพร้อมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงต่างๆ ที่กำลังจะมาถึงได้ดียิ่งขึ้น แต่อาจมีข้อสงสัยว่า คุณแม่ตั้งครรภ์สามารถออกกำลังกายได้ไหม แล้วต้องออกกำลังกายแบบไหนถึงจะปลอดภัยกับลูกในท้อง? ในบทความนี้จากซีรีส์ “Brusta ปรึกษาการดูแลครรภ์กับคุณหมอพิชัย“ เราได้นำคำแนะนำดีๆ จาก นพ. พิชัย ลือประสิทธิ์สกุล สูตินรีเวชกรรม โรงพยาบาลกรุงเทพคริสเตียน มาฝาก เพื่อให้คุณแม่มั่นใจและออกกำลังกายคนท้องได้อย่างเหมาะสมตลอดการตั้งครรภ์ค่ะ
Q: คุณแม่ตั้งครรภ์จำเป็นต้องออกกำลังกายไหม?
A: การออกกำลังกายมีประโยชน์อย่างมากสำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ เพราะสามารถช่วยผ่อนคลายความเครียดของคุณแม่ได้ และที่สำคัญคือการออกกำลังกายคนท้องจะช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อคุณแม่ให้แข็งแรง หากคุณแม่วางแผนที่จะคลอดธรรมชาติ เมื่อปากมดลูกเปิดครบ 10 เซนติเมตรแล้ว คุณแม่จะต้องออกแรงเบ่งอย่างเต็มที่ ซึ่งคุณแม่ที่มีกล้ามเนื้อแข็งแรงจะมีแรงเบ่งที่ดี ทำให้การเคลื่อนตัวลงต่ำของทารกเป็นไปได้อย่างราบรื่น ช่วยให้การทำคลอดโดยใช้คีมหรือเครื่องดูดสุญญากาศขณะทำคลอดจะเป็นไปได้ด้วยดีและปลอดภัยกับทารกมากกว่าในกรณีที่คุณแม่กล้ามเนื้อไม่แข็งแรงและแรงเบ่งไม่พอ
Q: การออกกำลังกายแบบไหนที่แนะนำและปลอดภัยกับคุณแม่ตั้งครรภ์?
A: คุณแม่ตั้งครรภ์สามารถออกกำลังกายได้ แต่ต้องเลือกชนิดกีฬาที่เหมาะสมและไม่เป็นอันตรายกับทั้งคุณแม่และลูกน้อย กิจกรรมที่แนะนำและปลอดภัย ได้แก่ การว่ายน้ำ การเดินในสวน การเล่นโยคะ หรือการเดินบนลู่วิ่งช้าๆ การออกกำลังกายในน้ำ หรือธาราบำบัด ก็เป็นที่นิยมและมีประโยชน์มาก เพราะในน้ำจะมีแรงพยุง ทำให้คุณแม่เสียแรงน้อย ไม่เหนื่อยจนเกินไป และยังรู้สึกเย็นสบาย สดชื่นอีกด้วย
Q: การออกกำลังกายแบบไหนที่ควรหลีกเลี่ยงเมื่อตั้งครรภ์?
A: คุณแม่ควรหลีกเลี่ยงกีฬาที่โลดโผน หรือกีฬาที่มีความเสี่ยงต่อการหกล้มและการบาดเจ็บ เช่น การปั่นจักรยานบนพื้นถนน ซึ่งอาจทำให้เกิดการหกล้มได้ง่ายเพราะการทรงตัวของคุณแม่ในช่วงตั้งครรภ์จะไม่ดีนัก การวิ่งก็ไม่ค่อยเหมาะเช่นกัน เพราะคุณแม่จะหายใจไม่ค่อยทันและเหนื่อยง่ายขึ้นตามอายุครรภ์ที่เพิ่มขึ้น ยิ่งอายุครรภ์มาก คุณแม่จะหายใจไม่เต็มอิ่ม เพราะลูกน้อยในครรภ์ต้องพึ่งลมหายใจของคุณแม่ด้วย โดยคุณแม่จะต้องหายใจแทนลูก ซึ่งแต่ละครั้งที่ลมหายใจเข้าปอดโดยปกติจะอยู่ที่ 450 cc คุณแม่เมื่อตั้งครรภ์จะเพิ่มขึ้นเฉลี่ยประมาณ 600 cc โดย 150 cc นั้นเป็นของลูกน้อย เพราะฉะนั้น เวลาขึ้นลงบันไดคุณแม่จะหายใจไม่ค่อยทัน ถ้าเดินเร็วๆ ก็จะหอบทันที อันนี้เป็นเรื่องปกติของคนท้อง ก็แนะนำว่าทำอะไรช้าๆ และระมัดระวังอันตราย
Q: การออกกำลังกายคนท้องต้องระวังอะไรเป็นพิเศษไหม โดยเฉพาะเมื่ออายุครรภ์มากขึ้น?
A: คุณแม่ต้องระวังเป็นพิเศษเรื่องการทรงตัว ยิ่งอายุครรภ์มากขึ้น การทรงตัวของคุณแม่จะไม่ค่อยดี และการมองเห็นทางเดินก็จะยากขึ้นด้วย ดังนั้น เวลาขึ้นลงบันได ควรจับราวไว้เสมอ และอย่าพยายามถือของในมือ เพราะจะทำให้ไม่สามารถยึดจับราวได้เมื่อเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝัน โอกาสลื่นล้มก็จะสูงขึ้น นอกจากนี้ ควรหลีกเลี่ยงการยกของที่หนักมากเกิน 10 กิโลกรัม เช่น การยกเวท เพราะอาจเป็นสาเหตุของการเกิดน้ำเดินก่อนการเจ็บครรภ์ได้ และควรระวังการเคลื่อนไหวร่างกายที่รุนแรง เพราะอาจส่งผลเป็นการกระชากสายสะดือของลูกในครรภ์ได้
การออกกำลังกายคนท้องที่เหมาะสมจะช่วยให้คุณแม่มีสุขภาพดีตลอดการตั้งครรภ์ และพร้อมสำหรับการคลอดอย่างมั่นใจ ขอเพียงเลือกกิจกรรมที่ปลอดภัยและใส่ใจในความเปลี่ยนแปลงของร่างกาย หากมีข้อสงสัยหรืออาการผิดปกติใดๆ ควรปรึกษาแพทย์ทันทีนะคะ Brusta พร้อมเป็นกำลังใจและสนับสนุนคุณแม่ในทุกย่างก้าวของการตั้งครรภ์ เราเชื่อมั่นว่าคุณแม่ทุกคนจะสามารถรับมือกับทุกการเปลี่ยนแปลงได้อย่างดีค่ะ







